De energiemarkt en nota uitgelegd
Maandelijks betaal je aan je energieleverancier een bedrag, het zogenaamde termijnbedrag ofterwel voorschotbedrag. Aan het eind van het jaar krijg je van je energieleverancier de jaarnota, ook wel de energienota genoemd. Hierop staat hoeveel je hebt betaald aan termijnbedragen en hoeveel stroom en gas je daadwerkelijk hebt verbruikt, heb je teveel betaald ontvang je geld terug en heb je te weinig betaald dien je bij te betalen. Voor veel mensen is het lezen van de energienota niet altijd even makkelijk. Hierom is er een overzicht gemaakt van de verschillende componenten van de energienota:
Variabele leveringskosten
De variabele leveringskosten zijn de eenheidstarieven die je betaalt per kilowattuur (kWh) bij stroom en per kubieke meter (m3) bij gas. Dit bedrag is exclusief overheidsheffingen en btw. Het wordt variabel genoemd omdat het de kosten zijn voor de door jouw verbruikte eenheid vermenigvuldigd met het overeengekomen leveringstarief. De energieleverancier mag het leveringstarief bepalen en je kunt kiezen voor een vast of juist voor een variabel leveringstarief. Bij een variabel leveringstarief kan de energieleverancier elk half jaar de prijs wijzigen. Bij een vast energiecontract staat het leveringstarief gedurende het contract vast.
Samen met de vaste leveringskosten (voorheen vastrecht genoemd) worden dit leveringskosten genoemd.
Vaste leveringskosten
De vaste leveringkosten zijn vaste bedragen die per maand in rekening wordt gebracht (vergelijkbaar met een abonnement voor dienstverlening). Voorheen werd dit vastrecht genoemd. De kosten zitten verwerkt in je termijnbedrag. Energieleveranciers mogen zelf de hoogte van de vaste leveringskosten bepalen. De vaste leveringskosten vallen samen met de variabele leveringskosten onder de leveringskosten.
Netbeheerkosten
De transportkosten zijn de kosten voor het vervoer van stroom en gas. Per aansluiting, dus voor stroom en gas, betaal je een vast bedrag voor de capaciteit die de meter aankan, onafhankelijk van het verbruik. Hoe hoger de capaciteit van de meter, hoe hoger de kosten. De meeste huishoudens hebben een 3x 25 ampère aansluiting voor stroom en een G4 of G6 aansluiting voor gas. Indien je een grotere aansluiting hebt, betaal je meer voor de netbeheerkosten.
Het is de moeite waard om straks gelijk te controleren wat voor type gasmeter je hebt! Duizenden Nederlanders blijken namelijk een gasmeter te hebben met overcapaciteit. Dat hebben ze echter helemaal niet nodig, maar ze betalen er wel voor.Energieleveranciers mogen zelf de hoogte van de vaste leveringskosten bepalen. De vaste leveringskosten vallen samen met de variabele leveringskosten onder de leveringskosten.
Regiotoeslag gas
Voor het transport van gas betaal je een regiotoeslag. Deze wordt hoger naarmate je verder van het belangrijkste gaswinningsgebied woont. Dit gebied bevindt zich in Slochteren (Groningen). Hoe verder je dus van Slochteren woont, hoe hoger de regiotoeslag. Gashandelaar Gasterra heeft Nederland in tien verschillende regio’s verdeeld en per regio berekend wat de vervoerskosten zijn.
Het is vervolgens aan de energieleveranciers om te bepalen of ze de toeslag aan je doorberekenen, of ze hem verhogen of juist verlagen. Let echter altijd goed op: Er zijn leveranciers die de regiotoeslag niet, of maar voor een klein deel, aan je doorberekenen. Dat verlies compenseren ze soms door een hoge prijs per m3. Hierdoor kan de totale prijs toch hoger liggen dan bij een energieleverancier die de regiotoeslag gas wel meerekent! Het is daarom altijd verstandig om bij het vergelijken goed te kijken naar de totaalprijs per m3.
Of de tarieven van regiotoeslag gas en leveringskosten van energieleveranciers redelijk zijn, wordt gecontroleerd door de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM)
Vastrecht en meetdienstkosten voor energie
Het vastrecht betaal je iedere maand. Het is een soort abonnement, voor de afname van stroom en gas. Het vastrecht dat je aan de netbeheerder betaalt, wordt onder andere gebruikt om het netwerk te onderhouden. Onder de meetdienstkosten vallen de meterhuur en de opname van de meterstand.
Je kan niet zelf kiezen voor een netbeheerder, want deze is regio gebonden. De netbeheerder bepaalt zelf hoe hoog de kosten voor het netwerk zijn. Daarom zijn dit vaste kosten op de energierekening. Wel controleert de ACM (Autoriteit Consument & Markt) of de netbeheerders een redelijk bedrag vragen. De ACM is toezichthouder voor onder andere de energiemarkt. Ze ziet erop toe dat leveranciers met elkaar concurreren en geen onderlinge prijsafspraken maken. Alleen als je verhuist naar een andere regio, krijg je een andere netbeheerder. De energieleveranciers zetten de netbeheerkosten op de rekening en dragen het voor je af aan de netbeheerder.
Energiebelasting
Over elke verbruikte kilowattuur (kWh) stroom en kubieke meter (m3) gas betaal je energiebelasting. De hoogte van de energiebelasting bedraagt in 2019 voor stroom € 0,1422 per kWh, inclusief btw.
Voor gas is de energiebelasting in 2019 € 0,4181 per m3, inclusief btw.
De overheid heeft in 1996 energiebelasting ingevoerd om te stimuleren dat men bewuster en zuiniger met energie omgaat. Je betaalt energiebelasting aan jouw energieleverancier en die draagt het voor je af aan de Belastingdienst. Tegenwoordig wordt energiebelasting samen met Opslag Duurzame Energie overheidsheffingen genoemd.
Vermindering energiebelasting
Iedereen heeft een bepaalde hoeveelheid energie nodig om te kunnen leven. Daarom heeft de overheid de vermindering energiebelasting bedacht, die in mindering wordt gebracht op de stroomkosten. De vermindering energiebelasting voor 2019 is € 311,62. Voorheen werd dit heffingskorting genoemd.
Opslag Duurzame Energie
Per 1 januari 2013 is er een nieuwe energieheffing ingevoerd, namelijk de Opslag Duurzame Energie (ODE). De overheid heeft deze heffing ingevoerd om het verhoogde budget voor de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE+) te kunnen financieren. Ook deze heffing betaal je per gebruikte m3 en kWh aan de energieleverancier, ongeacht of je groene of grijze stroom afneemt. De leverancier draagt dit voor je af aan de Belastingdienst. De hoogte van ODE in 2019 is € 0,0229 per kWh stroom en € 0,0634 per m3 gas (inclusief
btw). Dit bedrag wordt door de overheid elk jaar verhoogd. Tegenwoordig wordt Opslag Duurzame Energie samen met energiebelasting
overheidsheffingen genoemd.
Btw
Dit is belasting toegevoegde waarde. Dit zit op elk product en in dit geval betreft het 21% over het totaalbedrag.